Marcoeconomics

Boek: Principles For Navigating BIG DEBT CRISES Ray Dalio

A) Het ontstaan van een bubble

Meestal ontstaan bubbles door niet-economisch lenen en expliciete overheidsgaranties dat banken aanmoedigt roekeloos te lenen (nieuwe getalletjes in computer te creëren)

In deze groeifase worden:

1. Veel nieuwe type leeninstituties opgezet “shadow banking” met financial engineering.
2. Veel long posities opgebouwd met asset liabilities mismatches
3. Veel liquide verplichtingen geïnvesteerd in illiquide assets
4. Veel investeringen gedaan in risicovolle assets met geld van andere
5. Veel korte leningen aangegaan om lang uit te lenen
6. Ook worden leningen in een currency geleend en in een ander currencyuitgeleend (carry trade).

B) Op de top van de bubble

Op de top is de economie is het meest kwetsbaar, maar de mensen voelen zich het rijkst en het meest positief.

1. De economie draait op volle kracht, met stevige druk op de capaciteit.
2. De werkeloosheid is laag en inflatie neemt toe.
3. Er strubbelingen in delen van het creditsysteem, andere delen blijven robuust.
4. Het is niet duidelijk of de economie verzwakt.
5. De centrale bank is nog steeds de rente aan het verhogen en aan het verkrappen.

C) De bubble knapt

Toppen kunnen door veel events getriggerd worden, maar ze ontstaan meestal als de centrale bank gaat verkrappen. Dit doet de neergang vaak juist versnellen. De in bubbles gecreëerde onrealistische verwachtingen en roekeloos lenen, resulteert in een kritische massa van slechte leningen. Op een gegeven moment begint de bubble leeg te lopen. 

De opwaartse cyclus draait om:

1. Een deflatoire depressie produceert; forced selling and defaults.
2. Nieuwe leningen stagneren
3. De druk op schuldenaren om aan de verplichtingen te voldoen vergroot.
4. De afname in uitgaven en investeringen, vertraagt inkomensgroei
5. One person’s spending is another person’s income, inkomens gaan omlaag
6. Lagere inkomens maakt mensen minder kredietwaardig.
7. Investereerders worden voorzichtig en verkopen hun lening en rollen niet door.
8. Dit leidt tot een liquidity problem.
9. Asset prijzen dalen, de beurs crashed

-> Het grootse probleem is dat centrale banken inflatie en of groei targetten en niet het managen van bubbles. Dit terwijl verliezen op schulden systematisch gevaarlijk zijn en de hele economie hard kunnen raken.

D) Oplossing: “A beautiful deleveraging”

Wanneer het vrije kredietsysteem niet meer werkt moet de overheid als koper/ lener of last resort big time interveniëren. De neergang kan met de minste “pijn” worden gekeerd via een “beautiful deleveraging”.

Dat wil zeggen: (1) Schuldensanering (2) Austerity in balans met (3) Stimulatie en (4) Geldontwaarding.

Voor dit proces gaan: 

1. Centrale banken agressief monetariseren (QE) en de korte rente verlagen richting 0.
2. Overheden agressief fiscaal stimuleren, met inzet Helikopergetalletjes waar nodig
3. Centrale banken /Overheden belangrijke Instituties en to big to fail (banken) redden.

Een “beautiful deleveraging” is een delicaat spel: Een deflatoire depressie voorkomen, zonder een inflatoire depressie te veroorzaken.